اثرات سیگار
مشاهدهی آمار اثرات مضّر سیگار بر سلامتی بدن، انسان را به وحشت میاندازد. کشیدن سیگار هر ساله، بیشتر از مجموع تلفات ایدز، الکل، مواد مخدّر، تصادفات رانندگی، قتل ، خودکشی و آتش سوزیموجب مرگ ومیر افراد می شود. کشیدن سیگار سبب افزایش خطر بیمارهای قلبی عروقی، بیماریهای ریوی و منجر به افزایش خطر ایجاد سرطان ریه، گلو، معده، مثانه و بسیاری از سرطانهای دیگر میشود. با توجه به مضرات فراوان سیگار، برای ضرورت ترک سیگار دلایل زیادی وجود دارد و ترک سیگار یکی از روشهای اصلی کنترل خطر بیماریهای قلبی عروقی میباشد.
خطرات قلبی-عروقی مصرف سیگار
• تشدید تصلب شرایین: مصرف دخانیات سبب آسیب به پوشش جدار عروق از جمله عروق خونرسانی کننده قلب، مغز و سایر اعضای بدن میشود. جدار آسیب دیده سرخرگها در مقابل تشکیل پلاک آترواسکلروز (تصلبشرایین) آسیب پذیرتر هستند. استعمال روزانه حتی یک تا سه نخ سیگار هم سبب تشدید اترواسکلروز عروقی می شود.
• افزایش احتمال لخته شدن خون: استعمال سیگار با افزایش چسبیدندگی پلاکتها به یکدیگر موجب آسانتر شدن تشکیل لخته و افزایش احتمال انسداد شریان ها میشود. لخته خون درصورت انسداد سرخرگها میتواند منجر به بروز سکته قلبی، سکته مغزی و بیماری سرخرگهای محیطی شود. شاید اثر لخته کننده سیگار حتی مهمتر از نقش آن در ایجاد تصلب شرایین بوده می تواندبا ایجاد لخته موجب سکته قلبی و مغزی حتی در افراد سالم بدون تصلب شریانی شود.
• اختلالات کلسترول خون : استعمال دخانیات سبب کاهش کلسترول HDL یا “کلسترول خوب” میشود
• افزایش فشارخون: گرچه حتی یک نخ سیگار سیگار به طور مستقیم با تنگ کردن عروق سبب افزایش موقتی فشارخون میشود اما استعمال مداوم سیگار سبب پر فشاری مزمن خون خواهد شد.
• انقباض سرخرگها (کاهش خونرسانی): به جز انسداد ناشی از تصلب شرایین در سرخرگها بعلت تشدید اترواسکلروز ، سیگار سبب تنگ شدن سرخرگها نیز میگردد که خود سبب کاهش بیشتر جریان خون میشود.
• کاهش محتوای اکسیژن خون (خونرسانی ناموثر): مونوکسیدکربن موجود در دود سیگار با کاهش مقدار اکسیژن قابل حمل توسط خون سبب میشود که قلب برای اکسیژنرسانی در حد لازم ضربان بیشتری داشته باشد.
• به خطر انداختن سلامت خانواده: استعمال سیگار در محیط بسته ، سلامت سایر افراد غیرسیگاری حاضر در ان محیط را به خطر میاندازد. استعمال غیرفعال سیگار (تنفس دود سیگار دیگران) میتواند سبب بروز بیماریهای قلبیعروقی ، مشکلات تنفسی و سرطان شود. جهت حفظ و بهبود سلامت فرزندان، همسر و سایر افرادیکه با شما زندگی میکنند، سیگار را ترک کنید.
نیکوتین و مواد سمّی موجود در سیگار فرآیند سمزدایی در بدن را مختل میکنند، در نتیجه سلولهای بدن آسیب میبینند و باعث بروز بیماریهای مختلفی مثل سرطان ، افزایش کلسترول خون ، مشکلات قلبی – عروقی و گردش خون ، اختلالات تنفسی و افزایش خطر پوکی استخوان میشوند. همچنین سیگار کشیدن باعث عدم جذب کافی ویتامینها و املاح و کمبود آنها در بدن میشود. آنتی اکسیدانها از بروز برخی بیماریها مثل آترواسکلروز و بیماری قلبی-عروقی و سکته های مغزی و سرطان های مختلف جلوگیری میکند.
استعمال دخانیات سبب آسیب به پوشش جدار رگهای خونرسانی کننده قلب، مغز و سایر اعضای بدن میشود. جدار آسیب دیده سرخرگها بویژه در حضور اختلالات چربی خون (کاهش کلسترول HDL یا “کلسترول خوب” ) در مقابل تشکیل پلاک آترواسکلروز (تصلبشرایین) آسیب پذیرتر هستند. با تشکیل پلاک جریان خون محدود میشود. حال بسته به محل اترواسکلروز در صورت انسداد سرخرگهای کرونری احتمال ایجاد حمله قلبی و در صورت انسداد سرخرگهای مغز ، سکته مغزی و در صورت انسداد عروق محیطی عامل خطری برای ایجاد بیماری عروق محیطی است که در آن رگهای دست و پا درگیر و موجب درد حرکتی پا میشوند. زمانیکه تصلب شرایین با سایر عوامل خطر همراه میگردد (به عنوان مثال فشارخون بالا و کلسترول بالای خون)، میزان خطر باز هم بیشتر میشود.
تغذیه در افراد سیگاری
سیگار کشیدن باعث عدم جذب کافی ویتامینها ومواد آنتی اکسیدان و املاح و کمبود آنها در بدن میشود . مهم ترین ویتامینی که تحت تأثیر سیگار قرار میگیرد، ویتامین C است. ویتامین C یکی از مهم ترین آنتی اکسیدانهاست که از بروز برخی بیماریها مثل بیماری قلبی و سرطان های مختلف جلوگیری میکند. سیگار کشیدن باعث کاهش جذب این ویتامین در بدن میشود و در نتیجه احتمال ابتلا به این بیماریها را افزایش میدهد. پس افراد سیگاری نسبت به افراد معمولی ، به ویتامین C بیشتری نیاز دارند و هر چقدر بیشتر سیگار کشیده شود، مقدار بیشتری ویتامین C از بین میرود.
بنابراین برای جبران کمبود ویتامین C در بدن، افراد سیگاری باید روزانه ۲۰۰۰ میلیگرم ویتامین C دریافت کنند، در حالیکه مقدار مورد نیاز این ویتامین در افراد سالم ۶۰ میلیگرم در روز است.
ویتامین C در سبزیجات و میوه های تازه و بیشتر در مرکبات (پرتقال، گریپ فروت، انواع لیمو و نارنگی)، کیوی ، انواع توت، گوجه فرنگی ، فلفل دلمه ای، هندوانه ، طالبی ، توت فرنگی ، سیب زمینی و سبزیجات برگ سبز موجود است.
البته این ۲۰۰۰ میلیگرم را فقط از طریق غذا نمیتوان بدست آورد، بلکه باید مکمل ویتامین C را نیز مصرف کرد. بعلاوه افراد سیگاری باید مقدار بیشتری مواد آنتی اکسیدانی و بخصوص میوهها و سبزیجات را مصرف کنند تا اثر آسیب وارده به بدن را کاهش دهند.
در کل باید گفت هیچ مکمل یا آنتی اکسیدانی نمیتواند از تأثیرات مضّر سیگار بر بدن جلوگیری کند و تنها راه حل واقعی و روش موثر، «ترک سیگار برای همیشه» است.
اما توجه داشته باشید وقتی فرد ی کشیدن سیگار را ترک میکند، به وزن او اضافه میشود که این افزایش وزن ناشی از تغییرات بدنی ناشی از ترک سیگار است . افزایش وزن بعد از ترک سیگار امری اجتناب ناپذیر است، ولی خطر این افزایش وزن کمتر ازخطر ادامه کشیدن سیگاراست. اگر برای جلوگیری از افزایش وزن سیگار میکشید، کاملا در اشتباهید.